کمک های اولیه مار گزیدگی

کمک های اولیه مار گزیدگی

کمکهای اولیه بستگی به شرایط محلی دارد و باید حتی المقدور سریع، ساده، سودمند وبه بیمار آسیب نرساند و انجامش برای هرکس مقدور باشد. بهترین نوع کمکهای اولیه همان رساندن بیمار هرچه سریعتر به مراکز درمانی است تا از امکانات و مراقبتهای لازم پزشکی بهره مند گردد. ضمناً در طی این مدت بیمار را در محلی که به اندازه کافی هوا داشته باشد، گرم و بی حرکت و در استراحت کامل قرار دهند. از هرگونه شرح و بیانی که باعث هیجان بیمار شود باید خودداری کرد. رفتار آرام و برخورد محبت آمیز و جلب اعتماد بیمار از هیجان او می کاهد.

استفاده از روشهای قدیمی کمکهای اولیه مثل شکاف دادن زخم، بریدن زخم، مکیدن زخم، گذاردن کیسه یخ، داغ کردن محل گزش امروزه توصیه نمی شود و معتقدند که مخاطرات و عوارض این گونه اعمال بیش از منافع آنهاست.بطور کلی کمکهای اولیه را به شرح زیر می توان خلاصه کرد:

أ. به منظور جلوگیری از نفوذ و جذب سم باید از روش بانداژ استفاده نمایید.بعداز گزش مار فوراً بالای محل گزش را با بست ببندید. ناحیه بالای گزش را باید با دست و فشار مناسب گرفت تا مانع نفوذ سم شود.پس از بستن بالای موضع هر 15 دقیقه آنرا به مدت چند ثانیه (یک و نیم دقیقه) باز نموده و مجدداً بست. در مواقعی مثل تورم ناشی از گزش، گذشت بیش از یک ساعت از گزش مار، غیر سمی بودن مار از بست و تورنیکه استفاده نمی شود.

ب. روش بانداژ و بی حرکت نگه داشتن اندام: محل گزش و اطراف آن فوراً باید باندپیچی شود.باند می تواند هر پارچه نرمی که نوار مانند بریده شده است، باشد. عضو باید ثابت باشد برای اینکار از تخته شکسته بندی یا چوب و غیره می توان استفاده نمود. تا رسیدن به مراکز درمانی عضو مصدوم را باید ثابت و بی حرکت نگهداشت و بانداژ را باز نکرد. در صورت انجام این روش دیگر از روش بست یا تورنیکه استفاده نشود.

ت. اگر گزش مستقیم و عمقی است، محل گزش را سوراخ و شکاف نمی دهند.

ث. در صورت امکان مار گزنده را کشته و همراه بیمار به مراکز درمان ببرند.

ج. روش بانداژ تا حدی از نفوذ و حرکت سم در بدن جلوگیری می کند ودر حالات خفیف گزش، اصولاً روش مناسبی می باشد.

ح. اگر بانداژ ناحیه کتف مقدور است، انجام آن نباید مانع حرکت آزاد قفسه سینه شود.

خ. گزش در ناحیه سر و گردن کمکهای اولیه ندارد.

د. به طور کلی هیچ نوع ماده خوراکی اعم از غذا و نوشیدنی نباید به بیمار خوراند. در صورت نیاز مقدار کمی آب جهت رفع تشنگی و با احتیاط به بیمار خوراند.از مصرف آسپرین و تجویز مرفین خوداری شود.

پیش بینی وضع بیماران:

تا زمانی که ضربان قلب وجود دارد می توان به بهبود بیمار امیدوار بود. گاهی مصدوم یا مارگزیده بدون درمان اصلی بهبود پیدا می کند و نیز ممکن است مرگ خیلی سریع بعد از گزش گروه الاپیده فرا رسد. حد متوسط زمان فرا رسیدن مرگ معمولاً 5 ساعت بعد از گزش است ولی ممکن است مرگ تا 7 روز پس از گزش نیز به تأخیر افتد. توجه به پایین آمدن فشار خون و مشاهده علائم بالینی، اختلالات دستگاه تنفس و گردش خون موضوع را تا حدی روشن می نماید. در گروه الاپیده ها یا کبرا اساساً مرگ در اثر فلج دستگاه تنفسی است. ضعف ماهیچه ها، ازدیاد ترشح بزاق و استفراغ بیش از حد مزید بر علت و گاهی موجب خفگی می شود. در گروه افعی ها خونریزی و شوک بیشتر باعث مرگ می گردد. دوران بیماری در مارهای دریایی کمی طولانی تر بوده و شاید چندین ماه طول بکشد تا بیمار سلامت خود را بازیابد.

سرم مارگزیدگی: سرم مارگزیدگی به مواردی اطلاق می شود که خاصیت خنثی کننده سم مار را داشته باشد. این سرم کم و بیش هترولوگ است و با ایمن سازی حیوان (اسب حیوان انتخابی ) بر ضد سموم مار تهیه می گردد.

سرمهای درمانی باید از نظر شیمیایی و بیولوژیکی آزمایش شوند.سرم دارای اندکی فنل است و به صورت پلی والان (چند ظرفیتی) یا منو والان (اختصاصی) در آمپولهای ده میلی لیتری بنام سرم پلی والان ضد مار گزیدگی یا سرم منو والان ضد مارگزیدگی تقسیم می کنند و همراه دستورالعمل و تاریخ مصرف به صورت مایع یا لیوفیلیزه عرضه می شود.سرم پلی والان ضد مارگزیدگی ساخت انستیتو رازی بر ضد سم 5 نوع افعی (گرزه مار، مار شاخدار، مار جعفری، افعی قفقازی) و یک نوع کبرای ایران یا کفچه مار است.سرم های منو والان که بر ضد زهر هر یک از انواع مارهای یاد شده تهیه می شود فقط در انستیتو رازی موجود است و تنها در موارد ضروری و فوری به درخواست کننده ارائه می گردد.

منبع: لطیفی،محمود.1379.مارهای ایران،انتشارات سازمان حفاظت محیط زیست.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: